Yazım hataları olabilir lütfen tereddüt duyduğunuz konularda bana yazınız. Mümkün olduğunca tüm sınıflarda yapılan örnekleri koydum. Sınav öncesi güncel dökümantır.
İNTERNET PROGRAMCILIĞI
DERS NOTLARI
Etkileşimli web sayfaları oluşturmak için internet programcılığı kullanılmaktadır. İnternet programcılığı ile daha az kod yazarak birden çok işlem yapabiliriz. Örneğin; birden yüze kadar olan sayıları html kullanarak alt alta yazdırmak istediğinizde 100 satırlık kod yazmak gerekirken; php ile bu işlemi 2 satırda yapabilmekteyiz. Php ile çalışmalar yapabilmek için sunucu programına ve php derleyici programına ihtiyaç vardır. İnternet programcılığı ile e-ticaret siteleri, forum siteleri, oyun siteleri ve bankacılık sistemleri gibi projeler yapılabilmektedir.
PHP'NİN ÇALIŞMASI
Php sunucu ve yorumlayıcı programı yardımıyla çalışmaktır. Web sunucu çalışma yapılan sayfanın uzantısına bakarak php dosyası olduğunu tespit eder ve php yorumlayıcısına sayfayı gönderir. Php yorumlayıcısı sayfayı çalıştırarak sonuçları sunucuya geri gönderir. Sunucu tarafından sonuçlar istemciye tam olarak aktarılır. İstemci php sayfalarının kaynak kodlarını göremez.
Php kodu html kodlarının içine 4 farklı şekilde yazılabilir:
-
- kısa stil : <? buraya php kodu yazılacak ?>
- xml stil : <?php buraya php kodu yazılacak ?>
- script stil : <script language='php' buraya php kodu yazılacak </script>
- asp stil : <% buraya php kodu yazılacak % >
Örnek Kod:
<html>
<head>
<title></title>
<?
echo "BİLİŞİM TEKNOLOJİSİ";
?>
</head>
</html>
Php'nin avantajları;
1. Hızlı çalışan bir dildir.
2. Öğrenilmesi kolaydır.
3. Rahat ve hızlı kodlanabilir.
4. Açık kaynak kodludur ve ücretsizdir.
5. APACHE ,IIS, PWS gibi sunucularla çalışabilir.
6. Tüm veri tabanı programlarıyla uyumludur ama en iyisi MYSQL'dir.
7. WİNDOWS, LINUX , UNIX gibi işletim sistemlerinde çalışabilmektedir.
Php'nin Dezavantajları
1. Hata denetimi zordur.
2. Büyük programlarda geri dönme süresi uzundur.
DEĞİŞKENLER
Değişkenler verileri bellekte tutmak için kullanılır. Her tanımlanan değişken bellekte belli bir yer tutar. Değişkenin değeri programın herhangi bir yerinde değişebilir.
DEĞİŞKEN TANIMLARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
1. Değişkenler sayı ile başlamaz.
2. Değişken içerisinde türkçe karakterler kullanılmaz.
3. "_" dışında özel karakterler kullanılmaz.
4. Değişkenlere değer ataması "=" işaretiyle yapılır
DOĞRU TANIMLAMA ÖRNEKLERİ
$sayı_1=123;
$isim=hasan;
$boy=1.78
YANLIŞ TANIMLAMA ÖRNEKLERİ
$1sayi=123;
$isim%=hasan;
$maaş=100;
$soyad=ünlü
DEĞİŞKEN TİPLERİ
TAM SAYI (İNTEGER) VERİ TİPİ
Negatif veya pozitif ondalık kısmı bulunmayan sayılardır. Örnek:
$i=65;
$x=345;
ONDALIK(REAL)VERİ TİPİ
Ondalıklı kısmı bulunan sayılardır.
Örnek; $i=65.6;
KARAKTER DİZİLERİ (STRİNG) VERİ TİPİ
Örnek:
$bolum="Bilişim";
A. ÇİFT TIRNAK İLE TANIMLANAN KARAKTER DİZİLERİ
Bu tanımlamada çift tırnak içinde başka bir değişken varsa o değişkenin değeri aktarılır.
Örnek;
<? EKRAN ÇIKTISI
$ad="BİLİŞİM";
$sonuc="$ad TEKNOLOJİLERİ"; BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ
echo($sonuc);
?>
B. TEK TIRNAK İLE TANIMLANAN KARAKTER DİZİLERİ
Bu tanımlamada tek tırnak içinde başka bir değişken varsa o değişkenin değeri alınmaz. Değişken adı $ işareti ile birlikte aktarılır.
Örnek
<? EKRAN ÇIKTISI
$ad="BİLİŞİM";
$sonuc='$ad TEKNOLOJİLERİ'; $ad TEKNOLOJİLERİ
echo($sonuc);
?>
DİZİ TİPİNDEKİ DEĞİŞKENLER
Dizi tipindeki değişkenler $ dizi[ anahtar ] = değer ; şeklinde tanımlanır;
Örnek;
<?
$gun[0]= "pazartesi";
$gun[1]= "salı";
$gun[2]= "çarşamba";
$gun[3]= "perşembe";
$gun[4]= "cuma";
?>
Dizi oluştururken kullanılan anahtar numeric (sayısal) yada karakter dizisi olabilir fakat negatif değer olamaz.
MANTIKSAL DEĞİŞKENLER
Php'de bütün değişken tipleri settype fonksiyonu kullanılarak mantıksal değişkene dönüştürülebilir. Mantıksal değişken sonucu 0, 1 ya da null dur.
Mantıksal sonuç
| Mantıksal tipe dönüştürülen değişken | Mantıksal Sonucu |
| String (içi boş ise) | 0 veya null (boş) |
| String (içi dolu ise) | 1 |
| İnteger (içi sıfır ise ) | 0 veya null (boş) |
| İnteger(negatif veya pozitif ise) | 1 |
| Real (içi boş ise ) | 0 veya nul (boş) |
| Real (içi dolu ise) | 1 |
Örnek
<?php
$i=1234;
Settype($i,"boolean")
Echo $i;
?>
SABİTLER
Programın başında tanımlanır ve değeri programın içerisinde değişmez. Php de sabit tanımlamak için define fonksiyonu kullanılır.
define("sabitin ismi", değeri);
define ("pi",3.14);
Sabit tanımlarken $ işareti kullanılmaz.
<?php
Define("pi", 3.14);
echo (pi;
?>
OPERATÖRLER
DEĞERLER VE DEĞİŞKENLER üzerinde işlem yaparak düzenlememiz sağlayan özel karakterlerdir.
1. Atama Operatürü
Atama operatoru "=" dir. Program içerisinde herhangi bir değişkene herhangi bir değeri atamak amacıyla kullanılır. Atama işlemi sağdan sola doğru gerçekleşir.
$isim="ali";
$sayi=249;
2. Aritmetik Operatörler
Temel aritmetiksel işlemlerin yapıldığı operatördür. Örnek iki sayının toplamını, farkını, çarpımını, bölümünü ve bölümünden kalanını ekrana yazdıran programın php kodunu yazınız.
| Operatör | İşlem | Kullanımı |
| + | Toplama | $x+$y |
| - | Çıkarma | $x-$y |
| * | Çarpma | $x*$y |
| / | Bölme | $x/$y |
| % | Mod (Kalan) | $x%2 |
<?php
$sayi1=10;
$sayi2=2;
$toplam = $sayi1+$sayi2;
$fark = $sayi1-$sayi2;
$carpim = $sayi1*$sayi2;
$bolum = $sayi1/$sayi2;
$bolum_kalan = $sayi1%$sayi2;
echo $toplam;
echo "<BR>";
echo $fark;
echo "<BR>";
echo $carpim;
echo "<BR>";
echo $bolum;
echo "<BR>";
echo $bolum_kalan;
?>
3.STRİNG OPERATÖRU
String operatörü birleştirme amaçlı kullanılır. 2 string'i birleştirmek için "." Nokta kullanılır.
<?php
$ad="Ali";
$soyad="Mert";
$adsoyad=$ad." ".$soyad;
Echo $adsoyad;
?>
BİLEŞİK ATAMA OPERATÖRÜ
İki değişken arasında yapılan işlem e atamaları tek operatörle gerçekleştirmek için kullanılır.
| OPERATÖRLER | KULLANIMI | EŞDEĞER |
| += | $A+=$B | $A=$A+$B |
| -= | $A-=$B | $A=$A-$B |
| *= | $A*=$B | $A=$A/$B |
| .= | $AD.=$SOYAD | $AD=$AD.$SOYAD |
| /= | $a/=$b | $a=$a/$b |
Artırma ve Azaltma Operatörleri
ÖNDEN ARTIRMA VEYA AZALTMA
++$a veya --$ şeklinde kullanılır. Herhangi bir işlem yapılmadan önce değişkenin değeri bir artırılır veya azaltılır.< /p>
ARKADAN ARTIRMA VEYA AZALTMA
$a++ veya $-- şeklinde kullanılır. Değişkenin değeri bir artırılır ya da azaltılır daha sonra işlem yapılır.
Karşılaştırma Operatörü
| Operatör | Anlamı | Kullanışı |
| = = = | denktir | $a = = = $b |
| ! = | eşit değil | $a ! = $b |
| < > | eşit değil | $a < > $b |
| < | küçüktür | $a < $b |
| > | büyüktür | $a > $b |
| <= | küçük veya eşit | $a <= $b |
| >= | büyük veya eşit | $a >= $b |
Mantıksal Operatörler
| Operatör | Adı | Kullanışı | Sonuç |
| ! | NOT | !$a | $a 'nın değerini mantıksal tersine çevirir. |
| && | AND | $a | $a ile $b nin ikiside true ise true döndürür. |
| || | OR | $a && $b | $a yada $b true ise true döndürür. |
| And | AND | $a and $b | && ile aynı görevi yapar. |
| Or | Or | $a or $b | || ile aynı görevi yapar. |
KONTROL YAPILARI
İf yapısı
if yapısı kullanım kalıbı
A.
If (şart)
Komutlar
B.
If (şart)
Komutlar şart doğru ise
Else
Komutlar şart yanlış ise
C.
If (şart)
Komutlar
Elseif
Komutlar
Else
Komutlar
Örnek:
<?php
$sonuc=100/2;
if ($sonuc==50)
echo "sonuc 50 dir";
?>
Örnek:
Öğrencinin yazılı ve sözlü notları klavyeden girilecektir. Ortalaması 45 den küçük olanları dersten kaldınız, değilse geçtiniz yazdıran kodu yazınız..
<?php
$yazili=70;
$sozlu=45;
$ortalama=($yazili+$sozlu)/2;
if ($ortalama<45)
echo "Dersten Kaldınız";
else
echo "Tebrikler geçtiniz";
?>
Örnek:
Bir siteye 18 yaşından küçüklerin girmesi yasak. Yaş 18'den küçükse "girmeniz yasaktır" mesajı veren eğer 18 yaşından büyükse "hoş geldiniz" mesajı veren programı php kodlarıyla yazınız.
<?php
if($yas<18)
{
Echo "Yaşınız 18 den küçük";
Echo "<br>";
Echo "Bu siteye girmeniz yasaktır.";
}
Else
Echo "Web sayfamıza hoş geldiniz";
Not:
Şartın gerçekleşmesi için yada gerçekleşmemesi durumunda birden fazla komutun işletilmesini istiyorsak komutlarımmızı { …… } işaretleri arasında yazmalıyız.
Örnek:
Sınavdan aldığı not 60'dan yüksekse ve diploma notu 3,50'den büyükolan öğrenciler için başarılı diğerleri için için başarısız yazan programın php kodlarını yazınız.
<?php
$sinavnotu=70;
$diplomanotu=2;
if($sinavnotu>=60 && $diplomanotu>=3,50);
Echo "Başarılı";
Else
Echo "başarısız";
?>
Örnek:
Girilen sayı 0 dan küçükse negatif 0 dan büyükse pozitif 0 ise sıfır yazdıran kodu yazınız.
<?php
$sayi1=0;
if ($sayi1 =0)
echo “Pozitif";
elseif ($sayi1<0)
echo “Negatif";
else
echo "Nötr dür sıfırdır";
?>
Örnek:
Klavyeden girilen 3 sayıdan en büyüğünü bulan programın php kodlarını yazın.
<?php
$sayi1=100;
$sayi2=200;
$sayi3=300;
if ($sayi1 > $sayi2 and $sayi1 > $sayi3)
echo “ en buyuk =”.$sayi1;
elseif ($sayi2 > $sayi1 and $sayi2 > $sayi3)
echo “ en buyuk =”.$sayi2;
elseif ($sayi3> $sayi2 and $sayi3 > $sayi1)
echo “ en buyuk =”.$sayi3;
else
echo”sayilar eşit yada tanmsız”:
?>
Switch
Switch yapısı:
Switch (değişken)
{
Case şart1;
Yapılacak işlemler
Break;Case şart2;
Yapılacak işlemler
Break;
Case şart3
Yapılacak işlem
Break;
Default:
Hiçbir şart sağlanmıyorsa yapılacak işlemler
}
Örnek:
Klavyeden 2 sayı girilecektir eğer işlem toplamaysa 2 sayıyı toplayan çıkarmaysa farkını alan çarpmaysa çarpan bölmeyse bölen işlemi yapan php kodunu yazınız.
<?php
$sayi1=100;
$sayi2=20;
$islem ="carpma";
Switch($islem)
{
Case "toplama";
Echo $sayi1+$sayi2;
break;
Case "cıkarma";
Echo $sayi1-$sayi2;
break;
Case "carpma";
Echo $sayi1*$sayi2;
break;
Case "bolme";
Echo $sayi1/$sayi2;
Break;
Default:
Echo"tanımsız işlem";
}
?>
Döngüler:
1. for döngüsü
For döngüsünün kullanım kalıbı
For(döngü değişkeni=başlangıç değeri;şart;artış miktarı)
{
İşlemler
}
Not:
For döngüsünde artış miktarını döngübnün son kısmındaki değer artırımı bölümüne yazarak değiştirebiliriz.
Örneğin değeri 2 şer 2 şer arttırmak için son bülüme $i=$i+2 yazılır.
Örnek:
Ekrana alt alta 10 defa mtml yazan progamın php kolarını yazın.
Cevap:
<?php
For($i=1;$i<=0;$i++)
{
Echo "mtml";
Echo”<br>”;
}
?>
Örnek:
1-100 arasındaki sayılardan çift olanları ve karelerini alt alta ekrana yazdıran php kodunu yazınız.
Cevap:
<?php
for ($sayi=0;$sayi<100;$sayi++)
{
if ($i%2==0)
{
echo $i; echo "
";
echo $i^2; //veya $i*$i
}
}
?>
Cevap 2:
<?php
for ($i=1;$i<=100;$i++)
{
if ($i%2==0)
{
$karesi=$i*$i;
print $i."x".$i."=".$karesi."<br";
}
}
?>
Örnek:
1 ile 1000 arasındaki sayıları ekrana 5 er 5 er yazdıran programı yazın.
Cevap:
<?php
For($i=0;$i<=1000;$i=$i+5)
{
Echo $i;
Echo”<br>”;
}
?>
Örnek:
3 sayısının çarpım tablosunu php ile yazınız.
Cevap:
<?php
for($i=1;$i<=10;$i=$i+0)
{
$sonuc=$i*3;
echo "3x".$i."=".$sonuc;
echo "<br>";
}
?>
1 ile 100 arasındaki ayıların bölünlerive karelerini ekrana yazdıran programı yazın.
<?php
For($i=1;$i<=100;$i++)
{
Echo $i;
Echo”<br>;
Echo $i*$i;
Echo”<br>”;
}
?>
Örnek:
Klavyeden girilen sayının faktöriyelini alan programın php kodunu yazınız.
<?php
$sayi=5;
$faktoriyel=1;
for($i=1;$i<=$sayi;$i++)
{
faktoriyel=$faktoriyel*$i;
}
echo "$sayi in faktoriyeli=".$faktoriyel;
?>
Örnek:
Klavyeden girilen sayının 2 ye bölünüp bölünmediğini gösteren programı yazınız.
<?php
$sayi=10;
$kalan=($sayi%2);
if ($kalan==0)
echo "sayı 2 ye bölünebilir";
else
echo "sayı 2 ye bölünemez";
?>
Örnek:
Maaşı 500 TL den fazla olanlardan %25 vergi kesintisi yapan maaşı 500 TL den az olanlardan hiç kesinti yapmayan php kodunu yazınız.
<?php
$maas=750;
if ($maas>=500)
{
$kesinti=$maas*0,02; //%2 si
$yenimaas=$maas-$kesinti;
echo "Çalışanın yeni maaşı:".$yenimaas;
}
else
echo "Çalışanın Maaşı=".$maas;
?>
Son Güncelleme: 07/11/2010